Baza wiedzy
Twój kredyt frankowy

Twój kredyt frankowy może być nieważny: zobacz dlaczego.

Krzysztof Grudzień
27/2/2024
7
min czytania

Kredyt hipoteczny, waloryzowany do franka szwajcarskiego, nie jest ani nowością, ani lokalnym zjawiskiem w kontekście polskiego rynku finansowego. Ze smutkiem należy zauważyć, że kredytobiorcy w Polsce stali się ofiarami znanego już mechanizmu, który swą niechlubną historię rozpoczął w Australii już w latach 80. Gdy w latach 90. „australijscy frankowicze” walczyli z powodzeniem w sądach z kredytami waloryzowanymi do CHF – w pułapkę kredytową związaną z waloryzacją świadczeń stron umowy do franka szwajcarskiego uwikłani zostali Włosi, a zaraz po nich kredytobiorcy w Wielkiej Brytanii i Austrii. Pomimo, oględnie mówiąc, kontrowersyjnego charakteru kredytów hipotecznych waloryzowanych do franka szwajcarskiego – z początkiem lat dwutysięcznych możliwość skorzystania z dobrodziejstwa tego instrumentu finansowego wysokiego ryzyka przedstawiono Polakom.

Umowy kredytów waloryzowanych do franka szwajcarskiego, które były proponowane polskim „frankowiczom” i procedury towarzyszące ich zawarciu powtarzały w dużej mierze nieprawidłowości zarzucane kredytom frankowym udzielanym uprzednio w Australii, Włoszech, Austriiczy Wielkiej Brytanii.

Do zarzutów wobec kredytów frankowych – oraz powodów, dla których Twój kredyt może być nieważny – należy zaliczyć:

1. Brak dopełnienia przez bank przedkontraktowego obowiązku informacyjnego w zakresie nie ograniczonego ryzyka powiązanego z kredytem waloryzowanym do CHF

W przekonaniu społecznym banki postrzegane są jako instytucje zaufania publicznego, przy czym już z definicji ustawowej banku na plan pierwszy wysuwa się czytelna informacja, że bank powierzone mu środki obciąża ryzykiem. To ryzyko wpisane jest w istotę działalności bankowej.Niezależnie od kwestii zaufania, jakim darzyć winno się banki, za uzasadnione przyjąć należy oczekiwanie, że przy dochowaniu starannej procedury udzielania kredytu waloryzowanego do franka szwajcarskiego, bank jako doświadczony specjalista w zakresie szacowania ryzyka finansowego, winien informacjami o tym ryzyku podzielić się z kredytobiorcą.  

Obowiązek pouczenia o ryzyku, choć obecnie jawi się jako oczywisty element procedury kredytowej, niejednokrotnie nie był dochowany przez bank przy zawieraniu umów kredytowych przez frankowiczów. Co więcej, niejednokrotnie przedstawiciele banku, miast ostrzegać przed ryzykiem, zapewniali o niewielkim ryzyku związanym z podjęciem kredytu waloryzowanego do franka szwajcarskiego, a nawet potrafili pokusić się o twierdzenia, że kredyt frankowy to najlepsze i najbezpieczniejsze z dostępnych rozwiązań dla kredytu hipotecznego.  

Tymczasem, prawidłowo wykonany obowiązek winien sprowadzać się do poinformowania kredytobiorcy o nieograniczonym ryzyku związanym z kredytem waloryzowanym, gdyż nikt nie jest w stanie zapewnić górnej granicy kursu wymiany waluty PLN/CHF.

Prawidłowo wykonany obowiązek informacyjny winien polegać m.in.na przedstawieniu historii kursu wymiany waluty w okresie podobnym do czasu trwania umowy kredytu albo chociaż w okresie wymiernie długim.

W tym miejscu można by zaryzykować tezę, że przed zawarciem umowy na okres trzydziestu lat żaden z kredytobiorców nie otrzymał informacji, że w okresie dziesięciu lat, tj. w latach 1993-2003 – frank szwajcarski niemal potroił swoją wartość wobec polskiego złotego.[1]

Niedopełnienie obowiązku informacyjnego, błędne zapewnienie o iluzorycznej atrakcyjności kredytu waloryzowanego stanowi o wykorzystaniu nierównowagi informacyjnej stron ze szkodą dla kredytobiorcy.

Co istotne – blankietowe oświadczenia kredytobiorców o zapoznaniu z ryzykiem są nieistotne dla oceny wykonania obowiązku informacyjnego przez bank. Jeżeli oświadczenie kredytobiorcy o zapoznaniu go z ryzykiem i o jego świadomości ryzyka nie znajduje potwierdzenia w procedurze informacyjnej banku – stanowi frazę bez realnej treści.

Sprawdź:

Czy przy zawieraniu umowy przedstawiono Ci wyczerpujące informacje o ryzyku związanym z waloryzacją kredytu frankowego?

[1]Dostępne dla banku archiwalne kursy CHF do PLN – według kursu średniego NBP – wskazywały wahania tego kursu od dnia 4 stycznia 1993 r. do dnia 7 października 2003 r. w granicach od 1,06 zł do2,94 zł.

2. Brak określenia w umowie kwoty kredytu czy zasad jego spłaty

Do podstawowych elementów składowych umowy kredytu (tzw. essentialianegotii) należy kwota udzielanego kredytu, która podlega spłacie przez kredytobiorcę. Choć powyższe jawi się jako oczywiste – przy umowach kredytów indeksowanych, po wypłacie kredytu i waloryzacji frankiem szwajcarskim – kwota podlegającego spłacie kredytu ustalana była przy wykorzystaniu kursu wymiany waluty z dnia wypłaty kredytu i nie była obejmowana świadomością kredytobiorcy na etapie zawierania umowy kredytu. Podobnie, zasady spłaty kredytu waloryzowanego, do których zaliczyć należy także sposób ustalania kursu wymiany waluty przez bank, niebyły obejmowane postanowieniami umów kredytów waloryzowanych do CHF.

Sprawdź:

Czy przy zawieraniu umowy wiedziałeś jaką kwotę będziesz spłacał/ew. jaka konkretnie zostanie Ci wypłacona? Czy w Twojej umowie określono zasady ustalania kursu wymiany walut znajdującego zastosowanie do wypłaty/spłaty kredytu?

3. Jednostronne ustalanie wysokości rat kredytu

Nieokreślenie w umowie zasad ustalania kursu wymiany waluty, przy zastrzeżeniu możliwości określania go przez bank (np. w wewnętrznych tabelach kursów walut) stanowi o możliwości dowolnego ustalenia przez bank kwoty wypłacanego kredytu czy wysokości podlegających spłacie rat.

Sprawdź:

Czy Twoja umowa reguluje zasady ustalania kursów wymiany walut znajdujących zastosowanie do wykonania kredytu w sposób obiektywny, niezależny od banku?

—————————

[1] Dostępne dla banku archiwalne kursy CHF do PLN – według kursu średniego NBP – wskazywały wahania tego kursu od dnia 4 stycznia 1993 r. do dnia 7 października 2003 r. w granicach od 1,06 zł do 2,94 zł.

Umowy kredytów frankowych dotknięte są szeregiem błędów, a wyżej wskazane stanowią jedynie część z zarzutów (a tym samym argumentów do wykorzystania dla frankowiczów). Jeżeli chcesz mieć pewność co do treści postanowień swojej umowy kredytu – sięgnij po naszą nieodpłatną pomoc w analizie umowy. Ocenimy podstawy Twoich roszczeń i doradzimy właściwą drogę dalszego postępowania.

Jeżeli nie masz dostępu do treści swojej umowy – skontaktuj się z nami i przedstaw swoją sytuację – jesteśmy wstanie pomóc Ci i w tym przypadku.

Krzysztof Grudzień
Adwokat

Jaki jest status
Twojego kredytu?

Niezależnie od tego, czy jeszcze spłacasz kredyt frankowy, czy masz już to za sobą – należą Ci się do odzyskania pieniądze. W każdym z przypadków mamy inną strategię postępowania – ale każda z nich prowadzi ku sprawiedliwości.

Zobacz, ile możesz odzyskać!

Nie daj się więcej zaskoczyć

Czytaj dalej:

Wziąłeś kredyt w USD/EUR/GBP lub innych? Też możesz być „frankowiczem”!

Pomimo innej waluty waloryzacji kredytu, mechanizmy i ryzyka występujące umowach waloryzowanych do innych walut są niejednokrotnie tożsame z objętymi umowami kredytów frankowych.

Spłaciłeś kredyt dawno temu? Wciąż możesz odzyskać pieniądze!

Frankowicze, którzy spłacili swoje kredyty lata temu, niejednokrotnie nie zdają sobie sprawy, że nadal mogą dochodzić odzyskania swoich pieniędzy.

Ugoda czy sąd? Najlepszy wybór wg prawników

Złożoność kwestii tzw. spraw frankowych może prowadzić do dylematu przy wyborze właściwego sposobu rozwiązania sprawy, tj. wyboru pomiędzy zawarciem ugody z bankiem czy też podjęciem sprawy przed sądem.